Rug pull (halı çekme) kripto para sektöründe kötü niyetli aktörlerin bir projenin yaratıcıları veya geliştiricileri gibi davranarak esasen bir proje için tüm fonu alıp gitme niyetinde olduğu bir dolandırıcılık türüdür. Bu terim, bir kişinin altından bir halının çekildiğini ifade eder.
Birçok geliştiricinin anonim olduğu merkezi olmayan finansta (DeFi) yaygın olan rug pull ile, bir projenin geliştiricisi veya yaratıcısı tokenini merkezi olmayan bir borsada (DEX) piyasaya sürer ve bir likidite havuzu oluşturur. Kullanıcılar token satın alarak likidite havuzunu ve piyasa değerini büyüttükten sonra, geliştiriciler tüm parayı alarak projeden likiditeyi çeker.
Bu gerçekleştiğinde, bireylerin kendilerini sorgulamasını engellemek için tüm topluluk kanallarını ve sosyal medyalarını kapatır. Rug pull ağırlıklı olarak DEX’lerde gerçekleşir çünkü merkezi borsaların aksine (CEXs), bir tokenin listelenmesi için herhangi bir eleme süreci yoktur ve bilgi sahibi olan herkes kendi başına bir token listeleyebilir.
İşaretleri anlamak ve tanımak, halının çekilmesinden kaçınmak için çok önemlidir. Örneğin, tokenin yaratıcısı, diğer potansiyel yatırımcıları fon eklemeye ikna etmek için varlığın fiyatını yapay olarak pompalayabilir ve ardından halıyı çekebilir.
Kontrol edilmesi gereken bir diğer potansiyel risk faktörü de likidite havuzunun kilitli olup olmadığı ve ne kadar süreyle kilitli kalacağıdır. Tipik olarak, bir halının çekilmesi sırasında, geliştirici likidite havuzundaki tüm likiditeyi kaldırır, esasen tüm parayı alır ve takas edilemez hale getirir. Likidite havuzunun kilitli olup olmadığını ve ne kadar süreyle kilitli kalacağını bilmek, kullanıcıların projenin güvenli olup olmadığını bilmelerine yardımcı olacaktır.
Token alokasyonları, potansiyel rug-pull projelerini belirlemenin bir başka yoludur. Geliştirici ekibi token alokasyonlarını göstermekte isteksizse ya da teklif ettikleri halde nispeten yüksekse kullanıcılar dikkatli olmalıdır çünkü bu durum geliştiricinin tokenlerin büyük bir kısmını elinde tuttuğu anlamına gelebilir. Bu durum aynı zamanda tokenleri boşaltmalarına, piyasayı doldurmalarına ve token fiyatını düşürmelerine yol açabilir.
Rug pull hakkında daha fazla bilgi için Akademi makalemizi okuyabilirsiniz.
