Doğrulama yanlılığı bir tür bilişsel önyargıdır ve insan zihni tercihen belirli bir kararı veya düşünceyi doğrulayan bilgileri alıp buna aykırı bilgileri filtreleyerek, göz ardı ederek veya yok sayarak kendini doğrulamaya çalışır.
İnsanlar seçimlerini ve kararlarını doğrulamaya çalışma eğilimindedir ve doğrulama yanlılığı psikolojik olarak cherry-picking (değeri düşse de elde tutma) gerekçeleri ile aynıdır. Örneğin, belirli bir yiyecek veya içeceği seven bir kişi, geleneksel bilgelik genellikle tüketilmesinin sağlıksız olduğunu söylese bile, sağlığa faydaları hakkında bilgi arayabilir.
Benzerliklere rağmen, doğrulama yanlılığı, bir yatırımcısının sürüyü takip etmeye çalıştığı “sürü davranışı“, ile karıştırılmamalıdır. Doğrulama yanlılığı, yatırımcıların çelişkili ayrıntıları göz ardı ederken kararlarını doğrulayan bilgileri seçtikleri daha “gerçeklerden sonra” ortaya çıkar.
Doğrulama yanlılığına örnek olarak şunlar verilebilir:
- Belirli bir proje hakkında olumlu bilgi aramak ve olumsuz bilgileri görmezden gelmek.
- Sonunda değeri artan varlıkları satın almak ve bir satın alma işlemi muhtemelen sadece bir şans meselesi olmasına rağmen yatırım kararlarının her zaman doğru olduğunu varsaymak.
- Piyasa değeri düşen varlıkları, fiyatlarının düşmeye devam edeceğini hiçbir kanıt olmadan varsayarak elden çıkarmak.
Doğrulama yanlılığı risklidir, çünkü bir yatırımcının kendi anlatısına uymadığında geçerli ve önemli bilgileri göz ardı etmesine neden olabilir.
