Zilliqa là gì?

Zilliqa (ZIL) là nền tảng hợp đồng thông minh nhằm giảm bớt các hạn chế về khả năng mở rộng gặp phải trong các blockchain hiện nay. Thiết kế kiến trúc theo sharding của Zilliqa cho phép các chain song song thực hiện giao dịch cùng một lúc, từ đó mạng lưới có khả năng xử lý hàng nghìn giao dịch mỗi giây (tps) và tăng tổng công suất của toàn mạng lưới. Zilliqa là blockchain công khai đầu tiên đã triển khai sharding trên mainnet của mình.

Ngoài khả năng mở rộng, Zilliqa còn bao gồm một lớp để khởi tạo hợp đồng thông minh, sử dụng ngôn ngữ lập trình gốc là Scilla (viết tắt của "ngôn ngữ hợp đồng thông minh bậc trung"). Mạng lưới sử dụng kết hợp giữa Proof of Work (PoW) và Practical Byzantine Fault Tolerance (PBFT) để đạt được đồng thuận về giao dịch và thực thi hợp đồng.

ZIL là token tiện tích gốc của blockchain Zilliqa.

Lược sử Zilliqa

Prateek Saxena, khi đó là giáo sư trợ giảng tại Khoa Máy Tính (School of Computing) của Đại học Quốc gia Singapore, nảy sinh ra ý tưởng về Zilliqa vào năm 2016 khi làm việc với một số sinh viên và xuất bản báo cáonvề cách một blockchain tập trung vào sharding có thể cải thiện hiệu suất và tốc độ mạng lưới. Cùng với Xinshu Don và Amrit Kumar, Saxena đã tạo ra Zilliqa Research, sau đó trở thành mạng lưới Zilliqa vào năm 2017, chỉ vài tháng trước khi đội ngũ ra mắt testnet đầu tiên.

Zilliqa đưa lý thuyết sharding vào thực tế, khi trở thành một giao thức cố gắng vượt qua các hạn chế về khả năng mở rộng trong các blockchain hiện tại. Mục tiêu chính của đội ngũ dự án là thiết lập một nền tảng có khả năng xử lý hợp đồng thông minh ở quy mô lớn mà không làm tổn hại đến các nguyên tắc chính của blockchain, như quản lý node phi tập trung.

Từ tháng 12/2017 đến tháng 1/2018, Zilliqa mở bán public sale trên Ethereum. Những người tham gia vòng mở bán này đã nhận được token ERC-20 ‘“Zilling’” — hoặc ZIL. Dự án vốn dự kiến gây quỹ 20 triệu USD. Tuy nhiên, con số cuối cùng đạt đến 22 triệu USD nhờ sự tăng giá của ETH.

Theo kế hoạch, 80% số tiền nhận được được dùng cho nghiên cứu, phát triển và hoạt động trong ba đến bốn năm đầu tiên. 15% tiếp theo được trao cho Anquan Capital Pte. Ltd., công ty phát triển công nghệ cốt lõi đằng sau dự án; và 5% còn lại dành cho đội ngũ sáng lập.

Cách thức hoạt động của Zilliqa

Zilliqa sử dụng một phiên bản sửa đổi của giao thức đồng thuận PoW để tổ chức và xác minh giao dịch và bảo đảm an toàn cho các giao dịch đã hoàn thành. Theo các nhà nghiên cứu, cơ chế đồng thuận cải tiến này cung cấp một hình thức đào coin hiệu quả hơn so với các mạng lưới khác trên thị trường.

Lớp hợp đồng thông minh của Zilliqa bao gồm một ngôn ngữ lập trình độc quyền là Scilla, cho phép các nhà phát triển dễ dàng viết và diễn đạt những điều kiện trong hợp đồng thông minh. Cơ sở hạ tầng này được sử dụng để xây dựng cả các ứng dụng thử nghiệm lẫn ứng dụng thương mại trong các lĩnh vực như mở bán token chứng khoán, game, dịch vụ đăng ký tên miền, dịch vụ tài chính và đối chiếu thanh toán trong quảng cáo.

Zilliqa được dùng làm gì?

Zilliqa được thiết kế với mục tiêu hàng đầu là khả năng mở rộng, sử dụng cơ chế đồng thuận độc đáo với các giao thức sharding phức tạp để xử lý hàng nghìn giao dịch mỗi giây. Bằng cách chia mạng lưới thành các đơn vị nhỏ hơn - quá trình được gọi là sharding - các giao dịch được xử lý song song, vì vậy giao dịch được xử lý nhanh hơn. Do đó, nền tảng có thể mở rộng để phù hợp với kích thước của mạng lưới.

Vì là mạng lưới phi tập trung, người dùng có quyền truy cập vào nền tảng không bị kiểm duyệt để thực hiện giao dịch. Do thiết kế của nền tảng, Zilliqa có thể xử lý cả giao dịch chuyển tiền quốc tế giá trị lớn lẫn các giao dịch vi mô, cho phép nhà phát triển thiết kế những ứng dụng phức tạp hơn. Người dùng có thể thực hiện giao dịch hàng ngày mà không phải trả mức phí quá cao.

Một vấn đề quan trọng khác mà nhiều blockchain đang đối mặt là việc tiêu thụ năng lượng. Các blockchain PoW cần một lượng lớn công suất xử lý. Các blockchain, như Bitcoin, đã sử dụng nhiều năng lượng hơn cả một quốc gia cộng lại. Zilliqa được thiết kế để giải quyết những vấn đề này bằng cách sử dụng cơ chế đồng thuận PBFT.