Fantom (FTM) là gì

Fantom là nền tảng blockchain thế hệ mới, có khả năng mở rộng. Fantom là cái tên phổ biến đối với người dùng của lĩnh vực Tài chính Phi tập trung (DeFi), ứng dụng kinh doanh và các nhà phát triển EVM. Mainnet của Fantom với tên Fantom Opera là blockchain mã nguồn mở, không cần cấp phép (permissionless) và sử dụng thuật toán đồng thuận asynchronous Byzantine fault tolerance (aBFT) có tên là Lachesis. Với Lachesis, các node của mạng lưới đạt được sự đồng thuận độc lập mà không cần phải trao đổi với nhau các block đã hoàn thành. Về phía người dùng, giao dịch trên mạng Fantom cí thể được xác minh và thực thi chỉ trong vòng vài giây.

Lược sử Fantom

Nhà khoa học máy tính người Hàn Quốc là Tiến sĩ Ahn Byung Ik đã thành lập Fantom vào năm 2018. Quỹ Fantom Foundation đã huy động được 40 triệu USD vào ngày 22/6/2018.

Fantom kết hợp Lachesis như một lớp đồng thuận có thể mở rộng sang các lớp mới bên trong hệ thống của mình. Kết quả là, hệ sinh thái Fantom bao gồm nhiều lớp blockchain với Lachesis là lớp lõi. Lớp bổ sung đầu tiên của Fantom là Opera - nền tảng hợp đồng thông minh tương thích với EVM được phát hành vào tháng 12/2019. Opera là lớp sử dụng Proof-of-Stake (PoS), có bộ xác thực sử dụng Lachesis để xác minh giao dịch và tạo các block mới. Fantom Opera cung cấp cho người dùng hơn 80 ứng dụng tài chính phi tập trung (DeFi), như SushiSwap và Curve.

Vào tháng 5/2019, Fantom thông báo hợp tác với Binance Chain để thúc đẩy khả năng tương tác thông qua hệ sinh thái đa tài sản và chuỗi chéo (cross-chain) của Binance Chain. Thông quan kế hoạch đa tài sản này, Fantom có thêm nhiều phiên bản trên các chain khác, như Fantom ERC20 trên Ethereum và BEP-2 trên Binance Chain. Từ đó, các ứng dụng phổ biến trên Ethereum bắt đầu được tích hợp sang Opera vào đầu năm 2021.

Fantom Foundation đã dần chuyển trọng tâm sang các ứng dụng thiết thực của DeFi với sự hỗ trợ của nhà sáng lập Yearn Finance là Andre Cronje. Andre giữ vai trò cố vấn kỹ thuật cho Fantom. Andre tư vấn và thúc đẩy các hoạt động đa hướng của Fantom, đặc biệt là việc tạo cầu nối giữa Fantom với Ethereum. Sau khi hỗ trợ hệ sinh thái DeFi phát triển trên Fantom, Andre gần đây đã thông báo rằng mình sẽ "nghỉ hưu" và không còn đóng góp cho lĩnh vực Crypto/DeFi nữa.

Vào cuối tháng 1/2022, Fantom trở thành mạng lưới blockchain lớn thứ ba thế giới, chỉ đứng sau Bitcoin và Ethereum, với hệ sinh thái hiện có hơn 12 tỷ USD.

Cách thức hoạt động của Fantom

Fantom là nền tảng nhanh, có thể mở rộng và an toàn cho tài sản số. Fantom dựa trên đồ thị vòng có hướng (DAG), mở ra không gian cho các nhà phát triển DeFi bằng cách sử dụng cơ chế đồng thuận độc quyền của mình. Fantom, cùng với đồng tiền gốc là FTM, hứa hẹn sẽ làm giảm bớt các vấn đề kết nối với nền tảng hợp đồng thông minh, đặc biệt là cải thiện tốc độ giao dịch. Các nhà sáng lập nên Fantom đã tuyên bố rằng blockchain của họ có thể xử lý giao dịch trong chưa đầy 2 giây.

Theo Fantom, cơ chế Lachesis có thể cung cấp dung lượng lớn hơn đáng kể và hoàn thiện giao dịch trong 2 giây, cũng như cải tiến bảo mật so với các nền tảng Proof-of-Stake hiện nay. Lachesis là lớp đồng thuận của bộ khung công nghệ blockchain, có thể được chèn vào bất kỳ sổ cái phân tán nào. Lachesis hỗ trợ triển khai mainnet Opera của Fantom, có thể chạy trên máy ảo Ethereum (EVM) và tương thích với Ethereum.

Mỗi DApp trên Fantom đều có blockchain. Tất cả đều sử dụng chung lớp đồng thuận Lachesis và có thể giao tiếp với nhau. Nhưng về mặt khác, mỗi DApp đều tự chủ và có các chuẩn mực quản trị khác biệt. Do đó, có thể so sánh Fantom với Polkadot, Cosmos hay các mạng lưới đa chuỗi (multichain) khác. Fantom tuyên bố mình có thể xử lý vô số blockchain DApp như vậy mà không làm giảm tốc độ giao dịch hay tính hiệu quả.

Fantom được dùng làm gì?

Một đặc điểm độc đáo về Fantom là hợp đồng thông minh của Fantom giúp tạo ra các giải pháp tài chính và DApp an toàn, đáng tin cậy và phức tạp hơn. Thanh toán, nhận dạng kỹ thuật số và hồ sơ y tế là những ứng dụng nổi bật của blockchain Fantom. Lachesis là lớp đồng thuận PoS được Fantom sử dụng cho những mục đích này.

Fantom cung cấp cho người dùng khả năng quản trị on-chain, phi tập trung, thông qua cơ chế PoS riêng biệt gọi là "Đồng thuận Lachesis". Lachesis là cơ chế aBFT và có thể giúp các node xác thực của Fantom giải quyết "tam đề blockchain" về hiệu quả thời gian và khối lượng giao dịch. Hợp đồng thông minh của Fantom được thiết kế bằng Solidity, ngôn ngữ lập trình của Ethereum và tương thích với cả Fantom lẫn Ethereum.

Nhờ sự tương thích này, các nhà phát triển có thể kết nối hợp đồng thông minh của mình với Ethereum trong khi vẫn tận hưởng tốc độ nhanh chóng của Fantom. Fantom giúp người dùng thiết lập sổ cái riêng tư hoặc công khai bằng cách sử dụng EVM và Cosmos SDK.